Praktijkcoaches

Begeleiders en persoonlijk begeleiders in de zorg komen dagelijks te staan voor uitdagende situaties. Zo ook bij De Waerden. Door nabijheid bij cliënten, lukt het (persoonlijk) begeleiders wel om juist te handelen, maar is er achteraf soms behoefte om te sparren met collega’s over de begeleiding van een cliënt.
Bij De Waerden werken wij met praktijkcoaches. Medewerkers kunnen een praktijkcoach inschakelen voor advies, tips, te sparren of coaching-on-the-job tijdens een werkdag. Amber Bos deelt haar ervaring. 

'Weer zin in mijn werk'

“Ik ging met veel minder plezier naar mijn werk en zag alleen nog maar moeilijk gedrag", zegt Amber Bos. De ondersteuning van de praktijkcoaches zorgde ervoor dat ze nu weer zin heeft in haar werk, lekker in haar vel zit en leuke blije kinderen ziet. Amber werkt bij ODC de Vijfhoek en vorig jaar na de zomervakantie veranderde er veel in haar klas. Amber: "We kregen een aantal nieuwe kinderen en de dynamiek in de klas veranderde daardoor. Als bijvoorbeeld één kind begon te huilen, dan huilden er vijf anderen mee. Er werd geslagen en gebeten. We proberen van alles om de klas weer onder controle te krijgen. Het lukte mij en mijn collega’s echter niet om de structuur in de groep terug te brengen. We kwamen op den duur in een negatieve spiraal terecht.”


In de klas van Amber en haar twee collega's, Nathalie en Ilse, zitten 6 kinderen met een verstandelijke beperking en autisme. Hun leeftijd varieert tussen de 5 en 10 jaar en een sociaal-emotionele ontwikkeling tussen de 1,5 en 2 jaar. De kinderen hebben een vast dagprogramma en er zijn altijd twee begeleiders aanwezig. Amber werkt vier dagen.
Amber: “We kregen advies van onze teammanager en gedragskundige, maar niets hielp om het weer gezellig te krijgen in de klas. Ik zag het op een gegeven moment helemaal niet meer zitten en een burnout lag op de loer. De teammanager stelde toen voor om de hulp van de praktijkcoaches in te schakelen. Mijn collega’s en ik grepen maar al te graag deze optie aan.

Coaching-on-the-job

Er volgde een intakegesprek waarbij we met praktijkcoaches de situatie bespraken en vertelden wat ons doel was dat we met hen wilden bereiken. We wilden bijvoorbeeld meer inzicht krijgen in ons handelen en het effect hiervan op de kinderen. Beide praktijkcoaches kwamen eerst meerdere malen in de klas observeren. Ze kwamen onafhankelijk van elkaar op verschillende momenten langs. Tijdens de tussenevaluatie vertelden zij ons wat ze hadden gezien. Met de feedback konden we aan de slag in de klas en Anna en Ilona bleven ons in de periode daarna coachen. We veranderden ons handelen op kleine punten maar het resultaat daarvan is geweldig. Een voorbeeld: na het middageten ruimden we altijd eerst de tafel op en als dat klaar was dan zorgden we dat de kinderen met hun werkjes aan de slag konden. Die werkwijze gaf hen onrust en kliertijd. We hebben onze werkwijze nu aangepast: na het eten helpen we eerst de kinderen bij het opstarten van hun werkjes en ruimen daarna de tafel af. Dit geeft zoveel rust bij de kinderen… en daardoor ook bij ons.”

Activiteit-begeleider-cliënt

“Het fijne van de aanwezigheid van de praktijkcoaches was dat ze tips gaven naar aanleiding van wat zij zagen gebeuren in de klas. We konden de aanwijzingen gelijk uitproberen om te zien of het ons hielp bij het terugbrengen van de rust in de klas. We konden hen ook tussendoor om advies vragen als we ons geen raad wisten met een situatie.”
“De praktijkcoaches hielpen ons om de A-B-C-driehoek (Activiteit - Begeleider - Cliënt) steeds voor ogen te houden. We gebruiken nu bijvoorbeeld een timetimer, zodat wij ons beter aan de tijd van het dagprogramma houden. Dit geeft zowel ons als de kinderen duidelijkheid en rust. En we zorgen ervoor dat wanneer de kinderen er zijn, we ons alleen nog met hen bezig houden. We doen geen administratieve klusjes meer tussendoor. Ik voel me daardoor rustiger en kan daardoor op mijn gemak met de kinderen spelen. Eerder voelde ik hier nauwelijks tijd voor. Ik zie ook veel meer van wat er in de klas gebeurt. Wel is er een ander spanningsveld ontstaan, ik heb namelijk nauwelijks nog tijd voor de administratieve werkzaamheden omdat de kinderen er bijna de gehele 7-urige werkdag zijn.”
“De allerbeste tip van de praktijkcoaches is dat mijn collega’s en ik ons niet meer tegelijk bezig houden met een kind dat gedrag vertoont wat extra aandacht vraagt. Nu gaat in zo’n situatie één van ons met het betreffende kind aan de slag, de ander richt zich op de rest van de kinderen in de klas. In het verleden reageerden we vaak beiden, als een kind erg om aandacht vroeg. Waardoor we niet meer zagen wat er nog meer in de klas gebeurde. De kinderen zijn nu zoveel rustiger en dat ben ik zelf ook. Het gaat nu goed met mij en kan de kinderen weer bieden wat zij nodig hebben. De praktijkcoaches hebben mij en mijn collega’s hierbij echt heel erg geholpen.”